Chất dinh dưỡng giữ vai trò quan trọng đối với sự sống và sức khỏe con người, cung cấp năng lượng để con người hoạt động, làm việc. Để biết chất dinh dưỡng là gì, các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người thì bạn đừng bỏ qua các thông tin có trong bài viết dưới đây của ruaxetudong.org.
Nội dung bài viết
Chất dinh dưỡng là gì?
Chất dinh dưỡng còn được biết đến với tên gọi là dưỡng chất (Nutrients) là một trong những hợp chất hóa học giữ vai trò duy trì và phát triển sự sống, hoạt động của cơ thể con người thông qua quá trình trao đổi chất. Dưỡng chất được cung cấp qua đường ăn uống.
Con người không thể tự tổng hợp chất dinh dưỡng mà sẽ lấy chất dinh dưỡng từ việc ăn uống hàng này. Do đó, nếu việc ăn uống không đủ chất sẽ khiến cho sức khỏe yếu, thiếu chất. Vậy nên, con người cần phải bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng để ngăn ngừa bệnh tật, sức khỏe tốt.
Các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể
Có 6 chất dinh dưỡng mà mọi người cần tiêu thụ qua các nguồn thực phẩm để duy trì sức khỏe ở mức tốt nhất. 6 chất dinh dưỡng cần thiết đó là vitamin, khoáng chất, protein, chất béo, nước và carbohydrate. Trong đó, vitamin và khoáng chất thuộc nhóm vi chất dinh dưỡng còn các chất còn lại thuộc nhóm chất dinh dưỡng đa lượng. Các chất dinh dưỡng trong thức ăn cần thiết cho cơ thể con người đó là:
Vitamin
Vitamin là chất rất quan trọng, có tác dụng phòng bệnh tật và cơ thể rất cần sự hỗ trợ của dưỡng chất này. Có tất cả 13 loại vitamin thiết yếu cho cơ thể. Mỗi loại vitamin sẽ đóng vai trò khác nhau, việc không cung cấp đủ vitamin sẽ gây ra các vấn đề về sức khỏe, bệnh tật. Vitamin có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi, tuyến tiền liệt,…
Vai trò của vitamin đó là:
- Tăng cường hệ thống miễn dịch
- Tăng cường sức khỏe xương và răng
- Hỗ trợ việc hấp thụ canxi
- Duy trì làn da khỏe mạnh
- Hỗ trợ não, hệ thần kinh và máu
- Giúp cơ thể chuyển hóa protein và carbs
Các loại vitamin tan trong chất béo bao gồm: Vitamin A, vitamin D, vitamin E, vitamin K.
Các loại vitamin tan trong nước bao gồm Vitamin B-1 (thiamine), vitamin B-12 (cyanocobalamin), vitamin B-6, vitamin B-2 (riboflavin), vitamin B-5 (axit pantothenic), vitamin B-3 (niacin), vitamin B-9 (folate, axit folic), vitamin B-7 (biotin), vitamin C.
Protein
Protein là chất rất cần thiết cho sức khỏe con người. Protein tạo ra các khối cấu tạo của các cơ quan, cơ, da và hormone. Cơ thể rất cần protein để duy trì và sửa chữa các mô.
Protein giúp xây dựng các khối của cơ thể, mọi tế bào như xương, tóc, da,…đều chứa protein. 16% trọng lượng cơ thể của người bình thường được cấu tạo từ protein. Protein được sử dụng để hỗ trợ tăng trưởng, nâng cao sức khỏe, duy trì cơ thể khỏe mạnh.
Protein được tạo thành từ các axit amin khác nhau. Cơ thể con người có thể tạo ra các protein hoàn chỉnh từ thực phẩm ăn hàng ngày. Protein thực hiện nhiều chức năng khác nhau như:
- Đảm bảo sự tăng trưởng và phát triển của cơ, xương, tóc, da
- Hình thành các kháng thể, hormone và các chất thiết yếu
- Là nguồn nhiên liệu cho các tế bào và mô khi cần thiết
Một số người có thể hấp thu protein qua chế độ ăn uống, các thực phẩm chứa nhiều protein như cá, hải sản, đậu và các loại đậu, trứng, các sản phẩm từ sữa, đậu nành, quả hạch, ngũ cốc bao gồm cả hạt diêm mạch.
Carbohydrate
Để có một cơ thể khỏe mạnh thì không thể thiếu Carbohydrate. Carbohydrate cung cấp năng lượng cho cơ thể nhất là hệ thần kinh trung ương, não. Đồng thời, giúp cơ thể con người chống lại bệnh tật. Carbohydrate chiếm từ 45 – 65% tổng lượng calo bạn nạp vào hàng ngày.
Có 2 loại carbohydrate đó là đơn giản và phức tạp. Mọi người cần hạn chế ăn các loại carbohydrate đơn giản như mì ống, gạo, bánh kẹo, nước trái cây,….vì có thể khiến chúng ta béo phì, bệnh tật. Carbohydrate phức tạp sẽ giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch, chức năng não, hệ thần kinh; cung cấp năng lượng cho cơ thể thực hiện nhiệm vụ; chức năng tiêu hóa.
Chất béo
Chất béo là chất dinh dưỡng giàu năng lượng nhất, chứa rất nhiều calo nhưng lại là nguồn năng lượng quan trọng của cơ thể. Việc bổ sung chất béo lành mạnh trong chế độ ăn uống sẽ giúp cân bằng lượng đường trong máu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường type 2. Đồng thời, giúp cải thiện chức năng não, chống viêm, giảm nguy cơ mắc bệnh viêm khớp, ung thư,…
Chất béo tốt thường có trong các loại hạt, cá, dầu thực vật.
Cần tránh sử dụng chất béo bão hòa từ động vật như bơ, pho mát, thịt đỏ, kem.
Chất béo cung cấp một nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể, thực hiện các chức năng như:
- Tăng trưởng tế bào
- Xây dựng các tế bào mới
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tim, bệnh tiểu đường
- Chuyển hóa cơ bắp
- Cân bằng lượng đường trong máy
- Tăng cường chức năng não
- Hấp thu khoáng chất, vitamin
- ….
Khoáng chất
Cũng giống như vitamin, khoáng chất giúp hỗ trợ cơ thể, giữ vai trò quan trọng giúp xương, răng chắc khỏe. Một số khoáng chất không thể thiếu đó là:
- Canxi: Giúp xương chắc khỏe, truyền tín hiệu thần kinh, duy trì huyết áp khỏe mạnh, cơ co, thư giãn.
- Sắt: Tạo ra các tế bào hồng cầu và hormone
- Kẽm: Tăng cường hệ thống miễn dịch, chữa lành vết thương
Nước
Trong nhóm chất dinh dưỡng không thể không nhắc tới nước. Nước giữ vai trò quan trọng với hệ thống cơ thể con người, cải thiện chức năng não và tâm trạng; thải độc tố, mang chất dinh dưỡng đến với tế bào, ngăn ngừa táo bón,…
Ngay cả khi mất nước nhẹ cũng khiến cho bạn cảm thấy mệt mỏi, giảm khả năng tập trung. Do đó, bạn hãy uống đủ nước mỗi ngày. Để biết cơ thể bạn có đủ nước hay không thì hãy quan sát màu sắc của nước tiểu, nếu đi tiểu không thường xuyên và nước tiểu không trong thì đó là dấu hiệu bạn cần thêm nước.
Ăn gì đủ chất dinh dưỡng?
Cung cấp đủ chất dinh dưỡng hàng ngày giữ vai trò quan trọng. Dưới đây là nhóm thực phẩm bạn cần ưu tiên để cung cấp đủ dưỡng chất cho một ngày dài làm việc, hoạt động thể thao.
Gạo, bánh mì, mỳ gói, phở khô: Là nhóm cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể nên luôn được ưu tiên. Gạo sẽ không thể thiếu trong mỗi bữa cơm, mì gói hay phở khô sẽ là loại thực phẩm đa năng, chế biến nhanh; dễ dàng biến tấu thành nhiều món.
Thịt, cá, hải sản: Các loại thịt động vật như thịt bò, thịt heo, cá, gà là nguồn cung cấp chất đạm, axit amin cần thiết. Nhóm này là nguồn cung cấp nguyên liệu để các tế bào bạch cầu để chống lại vi khuẩn, vi rút xâm nhập cơ thể.
Trứng: Là nguồn cung cấp đạm động vật với nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể. Bạn có thể chế biến nhiều món ăn khác nhau từ trứng từ món mặn cho đến ngọt như trứng chiên, bánh bông lan,…
Rau củ, quả theo mùa: Cung cấp chất xơ và vitamin cho cơ thể. Bên cạnh đó, các loại gia vị như hành, tỏi, gừng, sả, bạc hà, kinh giới, tía tô,….cũng được đưa vào thực đơn hàng ngày vì có tính kháng khuẩn cao, kháng viêm, nâng cao miễn dịch.
Sữa và các chế phẩm từ sữa: Các loại sữa sẽ cung cấp canxi cho cơ thể nhất là sữa chưa giúp tăng cường sản xuất gamma interferon ức chế sự nhân lên của virus.
Với các thông tin có trong bài viết “Chất dinh dưỡng là gì? Các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể” hy vọng sẽ giúp ích bạn. Hãy cung cấp đủ cho cơ thể các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết để có một sức khỏe tốt, phòng ngừa bệnh tật.
