Biên độ nhiệt là gì? Là một trong những yếu tố quan trọng giúp xác định mức nhiệt độ tại một vị trí, khu vực bất kỳ. Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến biên độ nhiệt như khí hậu, vị trí địa lý, thời điểm đo đạc,…Để biết rõ hơn về khái niệm, cách tính và các dụng biên độ nhiệt quý bạn đọc hãy theo dõi thông tin dưới đây.
Nội dung bài viết
Biên độ nhiệt là gì?
Biên độ nhiệt là một trong những yếu tố khí hậu quan trọng, sử dụng để đo khoảng chênh lệch giữa nhiệt độ cao nhất và thấp nhất trong một khoảng thời gian nhất định (một ngày, một tháng, một năm) ở cùng một vùng địa lý.
Cách tính biên độ nhiệt
Biên độ nhiệt năm, tháng được tính dựa theo công thức: A = Tmax – Tmin
Trong đó:
- A: Biên độ nhiệt trong khoảng thời gian cần tính, đơn vị °C
- Tmax: Nhiệt độ cao nhất trong khoảng thời gian cần tính, đơn vị °C
- Tmin: Nhiệt độ thấp nhất trong khoảng thời gian cần tính, đơn vị °C
Các loại biên độ nhiệt thường gặp nhất
Biên độ nhiệt theo ngày
Biên độ nhiệt theo ngày sẽ phụ thuộc vào trạng thái thời tiết của ngày hôm đó. Nếu trời quang mây, có nắng thì biên độ nhiệt sẽ cao và ngược lại trời nhiều mây, có mưa thì biên độ nhiệt thấp. Ở nước ta, biên độ nhiệt cao nhất vào mùa hè – khi thời tiết tốt, cuối thu, đầu đông (đối với miền Bắc).
Nhiệt độ không khí đạt mức cao nhất trong ngày thường từ 13 – 14 giờ, của mặt đất là 13 giờ (thường sẽ sớm hơn nhiệt độ không khí). Biên độ nhiệt thấp nhất thường là lúc trước khi mặt trời mọc.
Tính toán được biên độ nhiệt theo ngày sẽ mang tới nhiều lợi ích trong việc trồng trọt cũng như thực hiện được các biện pháp bảo quản với nhiều loại cây trồng như khoai tây, khoai lang, cà rốt,…
Biên độ nhiệt trung bình tháng
Biên độ nhiệt trung bình tháng là hiệu số giữa nhiệt độ trung bình cao nhất và thấp nhất trong một tháng. Công thức tính như sau: Atbt = Tmax Tbt – Tmin Tbt
Trong đó:
- Atbt: Biên độ nhiệt độ trung bình tháng
- Tmax Tbt: Nhiệt độ trung bình cao nhất tháng
- Tmin Tbt: Nhiệt độ trung bình thấp nhất tháng
Biên độ nhiệt tháng phụ thuộc vào các tháng trong năm, thường có giá trị lớn nhất vào mùa hè và nhỏ nhất vào mùa đông. Ở nước ta, khu vực phía Bắc biên độ nhiệt có giá trị lớn nhất vào mùa thu và đầu mùa đông. Dựa vào biên độ nhiệt trung bình tháng ta có thể đưa ra loại cây trồng phù hợp với điều kiện nhiệt độ, có phương án canh tác, tưới tiêu hợp lý.
Biên độ nhiệt trung bình năm
Biên độ nhiệt trung bình năm có cách tính như biên độ nhiệt trung bình tháng. Theo đó, biên độ nhiệt trung bình năm là hiệu số giữa mức nhiệt trung bình cao nhất và thấp nhất của một tháng trong năm.
Biên độ nhiệt tuyệt đối
Biên độ nhiệt tuyệt đối chính là sự chênh lệch giữa nhiệt độ cao nhất và thấp nhất trong một khoảng thời gian. Đây được coi là tiêu chí để đánh giá mức biến động của nhiệt độ ở một thời điểm nhất định. Biên độ nhiệt độ tuyệt đối có sự khác biệt, phụ thuộc vào các yếu tố như thời tiết, địa hình, khí hậu,…
- Biên độ nhiệt tuyệt đối ngày là hiệu số giữa nhiệt độ cao nhất và thấp nhất trong ngày.
- Biên độ nhiệt tuyệt đối tháng là hiệu số giữa nhiệt độ cao nhất và thấp nhất trong tháng
- Biên độ nhiệt tuyệt đối năm là hiệu số giữa mức nhiệt cao nhất và thấp nhất trong một năm.
Nhiệt năng, nhiệt lượng là gì? – Bài tập, ứng dụng trong đời sống
Các yếu tố ảnh hưởng tới biên độ nhiệt
Như thông tin ở trên, biên độ nhiệt được tính dựa vào nhiệt độ mà nhiệt độ chịu tác động từ rất nhiều yếu tố, phải kể đến như: điều kiện khí hậu, vị trí địa lý của khu vực, địa hình, thời điểm đo đạc,…
Ví dụ biên độ nhiệt nước ta:
- Ở các miền khác nhau thì biên độ nhiệt cũng sẽ khác nhau vì mỗi miền sẽ chịu tác động của khí hậu, địa hình khác nhau.
- Vùng ven biển phía Bắc có biên độ nhiệt thấp nhất vào tháng 2, 3 với 4 °C và biên độ nhiệt cao nhất là vào tháng 10, 11 với 7 °C.
- Vùng Tây Bắc có biên độ nhiệt cao nhất, lên đến 15°C
- Vùng Tây Nguyên có biên độ nhiệt lớn, dao động từ khoảng 10 – 11 °C, mùa khô từ 15 – 16°C, mùa mưa thấp hơn từ 7 – 8°C.
Với các thông tin có trong bài viết “Biên độ nhiệt là gì? Cách tính, các dạng biên độ nhiệt hay gặp” hy vọng sẽ giúp ích với bạn. Nếu có bất kỳ đóng góp nào cho bài viết, quý bạn đọc hãy comment phía dưới, ruaxetudong.org sẽ cập nhật và gửi đến bạn trong thời gian ngắn nhất!
Áp thấp nhiệt đới là gì? Sự khác nhau giữa áp thấp nhiệt đới và bão nhiệt đới
