Tùy theo vùng miền, phong tục tập quán địa phương sẽ có cách bày mâm ngũ quả ngày Tết phù hợp. Bên cạnh việc lựa chọn hoa quả thì việc chọn thời điểm bày mâm ngũ quả được rất nhiều người quan tâm. Vậy, bày mâm ngũ quả trước hay sau cúng tất niên? cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ, thần tài như thế nào? Chi tiết sẽ có trong nội dung dưới đây của ruaxetudong.org
Nội dung bài viết
Mâm ngũ quả là gì? Ý nghĩa của mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả là một mâm gồm 5 loại quả khác nhau với 5 màu sắc, ý nghĩa khác nhau. Mâm ngũ quả thường sẽ được bày vào dịp Tết nguyên đán trên bàn thờ tổ tiên, thể hiện ước muốn của gia chủ. Ngày nay, mâm ngũ quả mang ý nghĩa trang trí cho không gian ngày Tết hơn là ý nghĩa tâm linh. Ngũ quả không chỉ được sử dụng trong ngày Tết mà còn sử dụng trong mâm lễ cưới của người Việt.
Trong Phật giáo có câu chuyện Mục Kiền Liên chuẩn bị một đĩa trái cây năm màu để cúng dường cho Chư tăng. Theo quan niệm của Đức Phật, trái cây năm màu tượng trưng cho Ngũ Thiện căn tức là năm đức tính có ở con người gồm có sáng suốt, ghi nhớ, tâm không loạn, ý chí kiên cường, lòng tin.
Trong văn hóa phương Đông, ngũ quả với 5 loại quả khác nhau thể hiện các yếu tố của ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Đây là yếu tố cơ bản cấu thành nên vũ trụ. Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết còn tượng trưng cho ngũ phúc: giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên. Ngũ quả trong ngày Tết thể hiện lòng hiếu thảo với tổ tiên, cầu mong một năm mới với nhiều điều tốt lành đến với gia đình trong năm mới.
Với người Việt, mâm ngũ quả còn tượng trưng cho ngũ phúc lâm môn, cụ thể:
- Phú: Giàu có, nhiều của cải.
- Quý: Phẩm chất sang trọng.
- Thọ: Sống lâu trăm tuổi.
- Khang: Có nhiều sức khỏe.
- Ninh: Cuộc sống bình an.
Bày mâm ngũ quả trước hay sau cúng tất niên?
Cúng tất niên là một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt vào dịp Tết nguyên đán. Tất niên có nghĩa là hoàn tất công việc của năm cũ để đón chào năm mới. Vậy nên, các gia đình thường sẽ chuẩn bị một mâm cơm cúng tổ tiên, ông bà và chuẩn bị mâm ngũ quả ngày Tết.
Bày mâm ngũ quả trước hay sau cúng tất niên? Mâm ngũ quả ngày Tết cổ truyền với hương hoa thường sẽ được đặt trên bàn thờ vào ngày cúng tất niên (chiều 29 Tết hoặc chiều 30 Tết) và sẽ thờ suốt Tết. Cách bày mâm ngũ quả sẽ phụ thuộc vào văn hóa vùng miền và văn hóa địa phương.
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc, Trung, Nam
Cách bày mâm ngũ quả miền Bắc
Trong quan niệm của người miền Bắc, một mâm ngũ quả đẹp và ý nghĩa phải là mâm ngũ quả có đầy đủ các loại trái cây như chuối xanh, bưởi, phật thủ, sung, quất cảnh, ớt, dứa,…Màu sắc rực rỡ, hài hòa và đảm bảo theo Ngũ hành.
- Kim – màu trắng
- Mộc – màu xanh lá
- Thủy – màu đen
- Thổ – màu vàng
Chuối trong mâm ngũ quả bày theo nải, phải là chuối xanh tượng trưng cho sự sum vầy, đầm ấm. Bưởi màu vàng tượng trưng cho sự giàu sang, may mắn. Quất cảnh, ớt hay quả hồng giúp tô điểm thêm cho mâm ngũ quả và tượng trưng cho sự may mắn, thành đạt. Dứa tượng trưng cho năm mới an lành, nhiều phúc lộc.
Cách bày mâm ngũ quả đẹp truyền thống miền Bắc đó là đặt nải chuối ở dưới cùng, đặt bưởi, phật thủ hoặc mãng cầu lên trên. Các loại quả khác thì đặt xung quanh, chỗ trống thì xen kẽ quất, ớt,…
Cách bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung
Mâm ngũ quả ngày Tết của người miền Trung rất đơn giản, có gì cúng nấy, thành tâm là được. Các loại trái cây thường thấy trong mâm ngũ quả của người miền Trung đó là thanh long, chuối, dưa hấu, dứa, sung, cam, quýt,…
Cách trưng bày mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam
Người miền Nam bày mâm ngũ quả ngày Tết theo mong muốn “cầu sung vừa đủ xài” ước mong năm mới sung túc, ứng với 5 loại quả đó là mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài,…Người miền Nam không thờ cúng một số loại trái cây có phát âm mang ý nghĩa không tốt như chuối, lê, cam, quýt,…
Cách bày mâm ngũ quả đẹp và ý nghĩa của người miền Nam đó là đặt đu đủ, xoài lên mâm trước do có hình dáng to, nặng để nâng đỡ các loại trái cây khác rồi mới lần lượt bày các loại quả còn lại lên.
Các mẫu bày mâm ngũ quả ngày Tết
Tham khảo “ngay và luôn” các mẫu bày mâm ngũ quả dưới đây để có biết cách bày mâm ngũ quả trên bàn thờ đơn giản, ý nghĩa trong ngày Tết.
Hy vọng, các thông tin có trong bài viết “Cách bày mâm ngũ quả trước hay sau cúng tất niên Quý Mão?” sẽ giúp ích với bạn. Truy cập ruaxetudong.org để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác, chắc chắn sẽ giúp ích bạn rất nhiều đó!
