Nghĩa vợ chồng kết tóc trăm năm sâu đậm là thứ tình cảm đáng trân trọng trong cuộc đời của mỗi con người. Để hiểu rõ tình nghĩa vợ chồng là gì, tình nghĩa vợ chồng trong Phật giáo cũng như những câu ca dao, tục ngữ về nghĩa vợ tình chồng quý bạn đọc đừng bỏ qua các thông tin có trong bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
Tình nghĩa vợ chồng là gì?
Trước khi tìm hiểu tình nghĩa vợ chồng bạn cần phải biết khái niệm tình nghĩa là gì. Tình nghĩa là tình cảm thủy chung hợp với lẽ phải, đạo lý làm người. Chẳng hạn như tình nghĩa bạn bè, tình nghĩa anh em, tình nghĩa vợ chồng,…
Tình nghĩa vợ chồng là vợ chồng yêu thương, chung thủy, chăm sóc và giúp đỡ lẫn nhau. Vợ chồng cùng nhau nuôi dạy con cái, xây dựng gia đình hạnh phúc, ấm no dựa trên sự bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Hiểu đơn giản, tình nghĩa vợ chồng là việc hai cá nhân sau khi kết hôn sẽ sống với nhau thủy chung, hợp với lẽ phải, đạo lý làm vợ, làm chồng với nhau.
Thực tế, Pháp luật hôn nhân và gia đình Việt Nam không có bất kỳ quy định nào về nghĩa tình vợ chồng. Nhưng dựa trên quy định của Pháp luật đã ngầm quy định tình nghĩa vợ chồng là phải chung thủy, yêu thương, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau để cùng xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, hạnh phúc, tiến bộ và bền vững.
Tình nghĩa vợ chồng trong đạo Phật
Theo Phật giáo, vợ chồng là do duyên nợ tác thành, vợ chồng lấy nhau là duyên số, có mang nghiệp mang nợ với nhau chứ không thể tự nhiên mà lấy nhau được. Mối quan hệ giữa vợ với chồng được xây dựng trên sự tôn trọng và bình đẳng. Đối với người chồng thì lấy lễ đối đãi với vợ, chuẩn mực nhưng không được hà khắc, cùng làm việc nhà với vợ. Ngược lại, người vợ cũng cần phải siêng năng, biết nể chồng và lo toan mọi việc trong ngoài.
Mặc dù Phật giáo không thể hiện rõ quan điểm đa thê như Nho giáo nhưng lại khuyến khích sự chung thủy trong hôn nhân. Trong kinh Đảnh Lễ Sáu Phương có ghi: “Nếu một người đàn ông có vợ mà đến với người phụ nữ khác ngoài hôn thú thì điều này có thể là nguyên nhân về sự sa sút của anh ta và chắc chắn anh ta sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề khác cùng những phiền toái”. Có thể thấy rằng, dù quan niệm của Phật giáo đã có cách đây mấy trăm năm nhưng những giá trị thực tiễn vẫn ảnh hưởng đến ngày nay.
Đối với các gia trình truyền thống Việt Nam, nghĩa vợ chồng được xây dựng trên nhiều yếu tố như sự thủy chung, hòa thuận,…Đây được coi là giá trị đạo đức căn bản đề gắn bó, duy trì cuộc sống hôn nhân, gia đình của vợ và chồng ngày càng trở nên bền vững.
Tình nghĩa vợ chồng được xây dựng dựa trên 3 yếu tố:
Tình nghĩa là chuẩn mực quan trọng trong mối quan hệ vợ chồng. Nếu như trước đây, các cặp vợ chồng trước khi lấy nhau có thể không biết mặt do bố mẹ sắp đặt nhưng vì tình nghĩa mà họ gắn kết, ràng buộc với nhau suốt cuộc đời. Tình nghĩa vợ chồng “tương kính như tân” khiến cho họ tôn trọng, sống hết lòng vì nhau.
Tình nghĩa vợ chồng sẽ nảy sinh từ cuộc sống chung, cùng nhau gánh vác việc gia đình; thể hiện sự quan tâm và tôn trọng với nhau. Nghĩa tình vợ chồng còn là sự chia sẻ, hy sinh vì nhau giúp cho mối quan hệ gắn kết và không bị ảnh hưởng bởi các tác động bên ngoài.
Thủy chung là một trong những yếu tố quan trọng để duy trì tình nghĩa vợ chồng. Thủy chung là tình cảm trước sau như một, không bao giờ thay đổi. Đã là vợ chồng thì phải chung tình, gắn bó yêu thương nhau đến hết cuộc đời. Điều này đã được thể hiện rõ trong các điều luật về gia đình của các triều đại Lê, Nguyễn và Luật Hôn nhân và gia đình hiện nay.
Sự hòa thuận giữa vợ và chồng là nền tảng vững chắc để duy trì gia đình bền vững. Có rất nhiều ca dao, tục ngữ đề cập đến việc hòa thuận giữa hai vợ chồng như “Thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cũng cạn” hay “Chồng nóng thì vợ bớt lời/Cơm sôi nhỏ lửa suốt đời không khê”,…Vợ chồng hòa thuận thì mọi việc mới thuận lợi, tránh sự đổ vỡ.
Trong Trường Bộ II, kinh Giáo thọ Ti-ca-la-việt, Đức Phật dạy về đạo nghĩa vợ chồng rất giản dị. Theo Ngài, có 5 điều người chồng phải đối xử với người vợ đó là yêu thương, tôn trọng, quan tâm chăm sóc đời sống vật chất lẫn tinh thần, chung thủy với vợ, giao quyền hành cho vợ, sắp đồ nữ trang cho vợ. Người vợ cũng cần phải có lòng yêu thương, kính trọng, trung thành, quản lý tốt nhà cửa, giữ gìn tài sản, khéo léo và nhanh nhẹn trong công việc.
Theo Phật giáo, để bền vững hôn nhân thì phải có sự tương đồng về nhiều mặt giữa vợ và chồng cũng như thực hiện chu toàn vai trò, trách nhiệm của mỗi bên. Muốn có hôn nhân bền vững thì cần phải có ít nhất 4 sự tương đồng:
Nhận thức: Vợ chồng cần phải hiểu rõ về nhau, hiểu thật nhiều, biết chia sẻ hoặc tìm cách kiện toàn tri thức, vốn sống cho nhau. Đó là điều cần có của sự hạnh phúc.
Niềm tin: Niềm tin ở đây là niềm tin tôn giáo. Cùng một tín ngưỡng tôn giáo thì cả hai mới dễ gần nhau, hiểu nhau, thống nhất với nhau về các giá trị sống như đạo đức, lối sống,…
Chuẩn mực đạo đức, lòng thí xả, vị tha: Gia đình hạnh phúc là khi vợ và chồng đều thực sự rộng rãi, không đắn đo quá nhiều trong việc chi tiêu cần thiết và các việc thiện cần làm. Thực tế, có không ít vợ chồng quá chi li trong việc sử dụng tài sản cho dù đó là nhu cầu chính đáng của bản thân, gia đình. Đó là nguy cơ tạo nên sự trắc trở trong mối quan hệ ứng xử.
Vợ chồng chung sống với nhau hòa hợp, hạnh phúc hay mâu thuẫn thì đều do cả hai có vì nhau mà thay đổi, hòa hợp hay không. Hôn nhân hạnh phúc hay tan vỡ đều là do tự thân mỗi người tạo ra chứ không thể đổ lỗi cho bất hạnh, tuổi tác xung khắc. Sự hiện hữu của nghiệp nhân, nghiệp quả sẽ giúp vợ chồng áp dụng lời Phật dạy để khắc phục lỗi lầm của bản thân, trở thành người vợ tốt, chồng tốt; xây dựng gia đình hạnh phúc, tình nghĩa vợ chồng bền chặt.
Tổng hợp những câu nói hay về tình nghĩa vợ chồng
Tục ngữ về tình nghĩa vợ chồng
- Của chồng, công vợ.
- Ðạo vợ, nghĩa chồng.
- Trong ấm, ngoài êm.
- Trai anh hùng, gái thuyền quyên.
- Chồng như đó, vợ như hom.
- Trai có vợ như giỏ có hom.
- Giàu vì bạn, sang vì vợ.
- Thuyền theo lái, gái theo chồng.
- Gái có công, chồng chẳng phụ.
- Vợ chồng đầu gối tay ấp.
- Cười vợ không cheo như nẻo không mấu.
- Chồng tới vợ lui, chồng hòa vợ thuận.
- Lắm duyên nhiều nợ, lắm vợ nhiều oan gia.
- Ẵm con chồng hơn bồng cháu ngoại
- Thuận vợ thuận chồng, tát bể Ðông cũng cạn.
- Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm.
- Chiều người lấy việc, chiều chồng lấy con.
- Chồng đã giận, vợ bớt lời.
- Trai có vợ như giỏ có hom.
- Thuyền về lái, gái theo chồng.
Ca dao về tình nghĩa vợ chồng thủy chung
- Em thời đi cấy ruộng bông
Anh đi cắt lúa để chung một nhà
Đem về phụng dưỡng mẹ cha
Muôn đời tiếng hiếu người ta còn truyền.
- Có phúc lấy phải vợ già
Vừa sạch cửa nhà, lại ngọt cơm canh
Vô phúc lấy phải trẻ ranh
Nó ăn, nó bỏ tung hoành nó đi.
- Ngó lên hòn núi Ba Thê
Muốn bỏ mà về sợ cực vợ con.
- Cây đa lá rụng đầu đình
Bao nhiêu lá rụng thương mình bấy nhiêu.
- Lên non thiếp cũng lên theo
Tay vịn, chân trèo, hái trái nuôi nhau.
- Mặc ai một dạ hai lòng
Em đây thủ tiết loan phòng chờ anh.
- Mình về tôi cũng về theo
Sum vầy phu phụ, giàu nghèo có nhau.
- Râu tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon.
- Ði đâu cho thiếp đi cùng
Ðói no thiếp chịu, lạnh lùng thiếp cam.
- Thương chồng nấu cháo le le
Nấu canh bông bí, nấu chè hạt sen.
- Đang khi chồng giận mình đi
Hết khi nóng giận đến khi vui vầy
Ngãi nhơn như bát nước đầy
Bưng đi mà đổ hốt rày đặng đâu.
- Vợ chồng như đôi cu cu
Chồng thì đi trước, vợ gật gù theo sau.
- Thương nhau gặp khúc sông vơi
Khó khăn, gian hiểm chẳng rời thủy chung.
- Qua đồng ghé nón thăm chồng
Ðồng bao nhiêu lúa, thương chồng bấy nhiêu.
- Thương ai bằng nỗi thương con
Nhớ ai bằng nỗi gái son nhớ chồng.
- Vợ chồng là nghĩa cả đời
Ai ơi, chớ nghĩ những lời thiệt hơn.
- Đạo nào bằng đạo phu thê
Tay ấp, má kề, sinh tử có nhau.
Thơ hay về tình nghĩa vợ chồng
“Sơn thủy hữu tình, xuân bất tận/Vợ chồng hòa thuận hạnh phúc trăm năm” – Tình nghĩa vợ chồng sơn sắt được ví như vẻ đẹp của mùa xuân bất tận. Những tình cảm đó được thể hiện qua những bài thơ hay về tình nghĩa vợ chồng trước sau như một.
- Duyên phận vợ chồng đạo nào sâu
Nghìn năm ân nghĩa mới chung cầu
Một ngày chồng vợ không tự có
Sướng khổ, vui buồn nhớ tựa nhau
Khỏe mạnh, thảnh thơi đâu cần hỏi
Hoạn nạn, nguy nan lúc ốm đau
Mới hay tình nghĩa cùng vun nở
Ai cần… ai biết… đạo nào sâu…
- Anh cuối chân trời em giữa ngàn sao
Hai mảnh đời mình tìm nhau ghép lại
Duyên tao ngộ từ ngàn năm hẹn mãi
Để đời này ta có được nhau đây
Qua thăng trầm cuộc sống đến hôm nay
Người bạn đời đi bên nhau hạnh phúc
Nắm tay nhau hai ta cùng chung bước
Cuối con đường nơi ấy đợi chờ ta
Dẫu cuộc đời nhiều bão tố phong ba
Ở đâu đó lời gọi mời tha thiết
Không ít phút giây xao lòng choáng ngợp
Ta vẫn bền lòng chung thuỷ sắt son
Vui bên nhau với hạnh phúc cháu con
Gần gũi yêu thương giữ gìn sức khỏe
Chuyện ái ân em bây giờ chẳng thể
Anh vui lòng chuyện thủ thỉ đêm khuya
Sưởi ấm lòng khi giá buốt đông về
Vòng tay ôm ta chìm vào giấc ngủ
Cuộc đời này còn bao nhiêu cho đủ…?
Để chúng mình kịp gửi hết yêu thương..!
- Họ tắt ngọn đèn, bầu sáng còn trong
Đôi phút sau, ánh ngời tắt hẳn
Như viên thuốc tan trong ly đựng đầy bóng tối
Vách tường khách sạn chói rạng trong trời đêm
Những vuốt ve của tình yêu đã hiền dịu lại
Họ ngủ nhưng tình cảm sâu xa vẫn nối liền nhau
Hai sắc màu quấn quýt chan hoà
Trên tờ giấy phớt bột hồ của hoạ sĩ
Thảy đều tối om, êm thấm. Nhưng trong đêm nay
Thành phố như muốn xích tới gần
Mọi cửa sổ đều khép chặt. Các ngôi nhà đã rủ nhau vươn tới
Chúng đã có đây xếp kín hàng chờ đợi
Một đám đông những con người vẻ mặt thản nhiên.
- Trăm năm nặng nghĩa cau trầu
Hai từ chồng vợ giữ câu chung tình
Đôi ta trót nợ ba sinh
Chàng ơi…thiếp sẽ theo mình sang sông
Dẫu cho vất vả ruộng đồng
Sống trong nghèo khổ cũng không than phiền
Bởi trời đã kết lương duyên
Em nguyện một dạ xuôi thuyền cùng anh
Mong sao đẹp mãi tình xanh
Không như lá ở trên cành vội rơi
Không gian thay đổi từng thời
Tình ta còn mãi chẳng rơi rớt lòng
Xuân tàn hạ đến thu đông
Dù nghèo tình vẫn ấm nồng bên nhau
Cau xanh sánh nghĩa với trầu
Ta thề chặt dạ khắc sâu đợi chờ.
Với các thông tin có trong bài viết, hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình nghĩa vợ chồng. Cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác bằng cách truy cập website ruaxetudong.org, chắc chắn sẽ giúp ích bạn rất nhiều đó!
