Kiểu hình là gì? Kiểu gen là gì? Sự khác nhau giữa kiểu hình và kiểu gen như thế nào? Là câu hỏi mà chúng tôi nhận được nhiều trong thời gian qua. Để có câu trả lời chính xác và đầy đủ nhất, quý bạn đọc hãy theo dõi những nội dung thông tin chi tiết dưới đây của ruaxetudong.org.
Nội dung bài viết
Kiểu hình là gì? Kiểu hình phụ thuộc vào yếu tố nào?
Kiểu hình là gì sinh 9?
Kiểu hình là sự biểu hiện ra bên ngoài của kiểu gen, bao gồm các đặc điểm hình thái, đặc điểm phát triển, đặc tính sinh hóa hoặc lý hóa để có thể đo lường và kiểm tra, hành vi,…chịu ảnh hưởng của kiểu gen cùng với ảnh hưởng của môi trường. Kiểu hình bao gồm các tính trạng được coi là của sinh vật.
Ví dụ: Một sinh vật bao gồm các đặc điểm như màu sắc, chiều cao, kích thước, hình dạng, hành vi. Các kiểu hình cây họ đậu bao gồm màu sắc vỏ quả, hình dạng vỏ quả, kích thước, màu sắc hạt,…
Kiểu hình phụ thuộc vào các yếu tố nào?
Độ biểu hiện là miền tính trạng có thể có ở của một gen được thể hiện ở một cá thể. Độ biểu hiện có thể được phân loại theo phần trăm. Ví dụ: khi một kiểu gen có độ biểu hiện là 50% thì chỉ một nửa các đặc trưng có mặt hoặc mức độ nghiêm trọng chỉ 1/2 so với những gì xảy ra với biểu hiện đầy đủ.
Độ biểu hiện ảnh hưởng tới môi trường và các gen khác. Vì thế, người có cùng kiểu gen có thể có kiểu hình khác nhau.
Độ biểu hiện xác định rõ mức độ ảnh hưởng của tính trạng hoặc bao nhiêu đặc điểm của tính trạng xuất hiện ở trong một cá thể. Sự biểu hiện có thể dao động theo phần trăm từ hoàn toàn đến một phần trăm, thậm chí là không bộc lộ. Nhiều yếu tố khác bao gồm chỉnh gen, tiếp xúc với các chất độc hại, các ảnh hưởng từ môi trường và độ tuổi.
Kiểu gen là gì? Kiểu gen thuần chủng là gì?
Kiểu gen là gì?
Thuật ngữ này được đặt ra bởi nhà thực vật học và nhà di truyền học Wilhelm Johannsen, có nghĩa là cấu trúc di truyền của một cá nhân và đóng góp vào kiểu hình hoặc các ký tự vật lý. Kiểu gen là một trong 3 yếu tố quyết định tới kiểu hình của sinh vật, hai yếu tố còn lại là môi trường và các yếu tố biểu sinh di truyền khác.
Các yếu tố ảnh hưởng đến biểu hiện kiểu gen
Yếu tố bên trong
- Mối quan hệ giữa các gen với nhau: gen alen (trội lặn hoàn toàn, không hoàn toàn, đồng trội, gây chết).
- Mối quan hệ giữa các gen trong nhân và các gen trong tế bào chất.
- Mối quan hệ giữa các gen với giới tính của cơ thể
Ví dụ: Biểu hiện của tính trạng do ảnh hưởng của giới tính như ở thể dị hợp có biểu hiện khác ở 2 giới. Ở cừu, cặp gen HH quy định cừu có sừng, hh quy định cừu không sừng. Kiểu Hh biểu hiện có sừng ở con đực và không sừng ở con cái.
Yếu tố bên ngoài
Kiểu gen, môi trường và hiểu hình có mối quan hệ mật thiết với nhau. Kiểu gen quy định khả năng phản ứng của cơ thể trước môi trường. Môi trường tham gia vào sự hình thành kiểu hình. Kiểu hình là kết quả của kiểu gen và môi trường.
Ví dụ: Sự thay đổi màu sắc của lông thỏ Himalaya sẽ phụ thuộc vào nhiệt độ; màu sắc của hoa cẩm tú cầu sẽ phụ thuộc vào độ pH của đất.
Những biến đổi ở kiểu hình trong đời cá thể do ảnh hưởng của môi trường, không do biến đổi trong kiểu gen được gọi là thường biến. Mặc dù thường biến không được di truyền nhưng nhờ nó mà cơ thể có khả năng thích ứng được với những biến đổi từ môi trường.
Ví dụ: Cây môn, cây ráy nếu trồng ở nơi ít nước, khô hạn thì lá sẽ nhỏ còn nếu trồng ở nơi mát mẻ, ẩm ướt thì lá và thân sẽ to thường biến.
Mối quan hệ giữa kiểu hình và kiểu gen
Kiểu gen của cá thể sẽ quyết định đến kiểu hình. Tuy nhiên không phải lúc nào chúng ta cũng có thể biết được kiểu gen thông qua việc nhìn vào kiểu hình. Ví dụ về cây hoa đậu tím, không có cách nào có thể biết bằng cách nhìn vào một cây duy nhất kiểu gen được tạo thành từ 2 alen trội màu tím hay một alen trội màu tím và một alen trội màu trắng. Trong trường hợp đó, cả 2 kiểu hình sẽ có 2 màu tím
Để xác định kiểu gen thực sự, có thể kiểm tra lịch sử gia đình hoặc cho thử phép lai trong phép thử đối với cây hoa trắng và đời con có thể sẽ biết mang gen lặn ẩn hay không. Nếu phép lai kiểm tra tạo ra bất kỳ đời con lặn nào, kiểu gen của hoa bố mẹ sẽ phải là dị hợp tử hoặc có một alen trội và một alen lặn.
Sự khác nhau của kiểu hình và kiểu gen
Để biết kiểu hình và kiểu gen khác nhau như thế nào, hãy theo dõi bảng so sánh dưới đây của ruaxetudong.org!
| Cơ sở so sánh | Kiểu gen | Kiểu hình |
| Ý nghĩa | Thông tin di truyền của sinh vật ở dạng gen trong DNA và giữ nguyên trong suốt cuộc đời | Các đặc điểm có thể nhìn thấy là kiểu hình đó là biểu hiện của các gen nhưng các nhân vật lại thay đổi theo giai đoạn như giai đoạn từ trẻ sơ sinh đến người lớn. |
| Bao gồm | Các nhân vật di truyền của sinh vật, có thể có hoặc không thể hiện trong thế hệ tiếp theo. Kiểu gen giống nhau sẽ tạo ra kiểu hình giống nhau ở một môi trường cụ thể. | Những nhân vật này không được thừa kế. Vậy nên có thể nói rằng các kiểu hình giống nhau có thể có hoặc không thuộc cùng kiểu gen |
| Kiểu gen khác nhau cũng có thể tạo ra kiểu hình sản xuất tượng tự. Ví dụ RR và Rr tạo ra màu mắt đen giống như alen trội là R và alen lặn là r. | Trong kiểu hình sẽ có kiểu gen khác nhau. | |
| Xuất hiện | Bên trong cơ thể như vật liệu di truyền | Bên ngoài cơ thể, ví dụ như ngoại hình. |
| Thừa hưởng | Được di truyền một phần từ một cá thể sang con cái là một trong hai alen trong quá trình sinh sản | Kiểu hình không di truyền được |
| Xác định bởi | Sử dụng phương pháp khoa học như phản ứng chuỗi polymerase (PCR) để tìm ra kiểu gen trên alen. | Bằng cách quan sát các sinh vật |
| Bị ảnh hưởng bởi | Bị ảnh hưởng bởi gen | Bị ảnh hưởng bởi kiểu gen, các điện kiện môi trường |
| Ví dụ | nhóm máu, màu mắt, chiều cao,… | Cân nặng, vóc dáng, màu tóc,… |
Hy vọng rằng, các thông tin trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ kiểu hình là gì. Để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác về sinh học, quý bạn đọc hãy truy cập website ruaxetudong.org.
